Przedni oraz tylny róg łąkotki przyśrodkowej to główne punkty zakotwiczenia łąkotki do kości piszczelowej. Biomechaniczne znaczenie rogów łąkotki polega na utrzymywaniu naprężeń oddziałujących na łąkotkę oraz zachowaniu funkcji łąkotki, m.in. wzajemnego dopasowania powierzchni stawowych, biernej stabilizacji stawu kolanowego oraz amortyzacji i równomiernego rozkładu obciążenia osiowego w obrębie stawu udowo-piszczelowego.
Rys. 1. Łąkotki kolana, niebieska strzałka - róg tylny łąkotki przyśrodkowej; ACL - więzadło krzyżowe przednie (przekrój), PCL - więzadło krzyżowe tylne (przekrój).
Uszkodzenie rogu tylnego łąkotki może nastąpić w wyniku ostrego urazu lub przewlekłego zwyrodnienia, co prowadzi do niestabilności łąkotki. Łąkotka nie jest w stanie skutecznie chronić powierzchni stawowej przed nadmiernym obciążeniem osiowym, co prowadzi zwiększonego zużycia chrząstki, zwężenia przyśrodkowej szpary stawowej i tworzenia się osteofitów (patologicznych wyrośli kostnych) na krawędzi piszczeli i kłykciu przyśrodkowych kości uodwej. Z biegiem czasu rozwija się objawowa choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego.
Operacja naprawy uszkodzenia rogu tylnego łąkotki jest wykonywana w celu przywrócenia anatomii i funkcji biomechanicznych łąkotki oraz spowolnienia lub zapobiegania zmianom zwyrodnieniowym przedziału przyśrodkowego kolana. Całkowity przeszczep łąkotki jest zarezerwowany dla sytuacji, w których nie da się skutecznie i stabilnie naprawić rogu tylnego łąkotki.
Operacja naprawy rogu tylnego łąkotki przyśrodkowej - umów wizytę u ortopedy
Wybierz ortopedę i umów wizytę przez www lub ZADZWOŃ: 12 352 25 25.
Typy urazów rogu tylnego łąkotki
Uszkodzenie rogu tylnego definiuje się jako rozdarcie lub oderwanie występujące w promieniu 1 cm od przyczepu do kości piszczelowej.
Typy uszkodzenia rogu tylnego łątkoki według systemu LaPrade’a [1]:
- typ 1 - częściowe rozdarcie;
- typ 2 - całkowite rozdarcie radialne;
- typ 3 - uszkodzenie typu rączka od wiaderka z oderwaniem korzenia łąkotki;
- typ 4 - złożone skośne uszkodzenie sięgające aż do przyczepu korzenia;
- typ 5 - złamanie awulsyjne z oderwaniem przyczepu korzenia.
Objawy uszkodzenia rogu łąkotki
- ból kolana przy obciążaniu kończyny,
- możliwy obrzęk kolana,
- uczucie niestabilności stawu kolanowego podczas chodzenia,
- możliwe uczucie przeskakiwania w kolanie podczas ruchu w stawie.
Diagnostyka ortopedyczna
Podstawę diagnostyki stanowi analiza rezonansu magnetycznego kolana - wzrost dokładności obrazowania MRI umożliwia rozpoznanie uszkodzenia łąkotki z określeniem lokalizacji oraz typu urazu. W badaniu USG obserwuje się nadmierne wysuwanie łąkotki poza obszar krawędzi stawu udowo-piszczelowego (ekstruzję łąkotki).
Leczenie operacyjne
Operacja naprawy rogu tylnego łąkotki przyśrodkowej przeprowadzana jest małoinwazyjnie w ramach artroskopii kolana. Zabieg polega na reinsercji oderwanego rogu łąkotki do miejsca anatomicznego przyczepu na piszczeli. W przypadku uszkodzenia radialnego strukturę łąkotki wzmacnia się dodatkowo szwami w miejscu pęknięcia.
Ortopeda może również przeprowadzić reinsercję więzadła łąkotkowo-piszczelowego za pomocą specjalnych kotwic umieszczanych w kości piszczelowej. Więzadło łąkotkowo-piszczelowe w prawidłowych warunkach łączy obwodową część łąkotki z plateau piszczeli i uczestniczy w zapobieganiu ekstruzji łąkotki.
Celem operacji jest stabilizacja łąkotki i przywrócenie jej funkcji - po wygojeniu łąkotka przyśrodkowa nie wysuwa się już ze szczeliny stawowej i zaczyna ponownie pełnić funkcję stabilizującą i amortyzującą w kolanie, chroniąc staw przed przedwczesnymi zmianami zwyrodnieniowymi (artrozą).
Rekonwalescencja po zabiegu naprawy rogu tylnego łąkotki przyśrodkowej
Postępowanie do 6 tygodnia po zabiegu:
- zakaz obciążania operowanej kończyny - pacjent odciąża nogę, poruszając się o kulach łokciowych,
- noszenie ortezy długiej kolana z możliwym ograniczeniem zakresu ruchu zgięcia 0-60 celem zmniejszenia ryzyka uszkodzenia szwów i rozejścia się miejsca naprawy łąkotki (trzon łąkotki porusza się do przodu przy wyproście kolana i do tyłu przy zgięciu kolana)
- terapia przeciwbólowa i przeciwobrzękowa, np. z wykorzystaniem urządzenia Game Ready,
- ćwiczenia izometryczne mięśnia czworogłowego, ćwiczenia wzmacniające mięśnie w odciążeniu, aktywacja i kokontrakcja mięśnia czworogłowego uda i mięśni kulszowo-goleniowych,
Rehabilitacja od 7 tygodnia:
- stopniowe rozpoczęcie obciążania kończyny, ćwiczenia propriocepcji w odciążeniu i z częściowym obciążeniem,
- nauka symetrycznego chodu,
- odtworzenie prawidłowych wzorców przetaczania stopy.
Od 3 miesiąca:
- ćwiczenia funkcjonalne o stopniowo narastającej trudności,
- stopniowy powrót do aktywności sportowych.
Pierwszy trucht (ostrożny, świadomy bieg) po równym podłożu możliwy jest w około 4 miesiącu po zabiegu.
Ważne informacje
|
Czas trwania zabiegu |
60 -120 minut |
| Badania wymagane do zabiegu | podstawowe - zakładka przygotowanie do operacji |
| Znieczulenie | podpajęczynówkowe lub ogólne |
| Pobyt w Szpitalu | 6-24 godzin (zależnie od znieczulenia) |
| Okres znacznej dysfunkcji | 2 tygodnie |
| Okres ograniczonej dysfunkcji | 6 tygodni |
| Przeciwwskazania do zabiegu | indywidualnie, brak możliwości reinsercji rogu tylnego |
Źródła:
1. Moon, H.-S.; Choi, C.-H.; Jung, M.; Chung, K.; Jung, S.-H.; Kim, Y.-H.; Kim, S.-H. Medial Meniscus Posterior Root Tear: How Far Have We Come and What Remains? Medicina 2023, 59, 1181.
